|
Tytuł: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: 2xm on 07 Kwietnia 2010, 02:23:56 Temat pokonkursowy, wydzielony z: http://750mm.pl/viewtopic.php?p=37311#37311
Linia funkcjonowała w latach 1900 - 1904 jako linia o szerokości 800mm przez teren Filtrów. Po powstaniu torów kolei kaliskiej (1524mm) do Dworca Osobowego Kaliskiego linia została odcięta od stacji przeładunkowej z DŻWW. Dodatkowo w 1906 r. nakazano rozbiórkę odcinka na terenie Filtrów (ok. 700m, co stanowiło ponad 20% długości całej linii). Nowa linia dowozowa powstała gdzieś na przełomie 1911/1912 r. Tor został przebudowany na trójszynowy - patrząc na zdjęcie u Pokropińskiego, to chyba jednak na czteroszynowy (800/1000mm), co umożliwiło korzystanie z niej również taborowi Kolei Grójeckiej. Powstała również nowa stacja przeładunkowa w innym miejscu niż poprzednia. Jej układ torowy musiał się ciekawie prezentować: tory o czterech szerokościach: 800, 1000, 1435 i 1524mm. Dość szybko ubył oczywiście tor szeroki przebudowany na normalny, jednakże linia dowozowa nadal krzyżowała się z torami 1524mm... Tramwajów Warszawskich. Jakby tego było mało w późniejszym okresie tory krzyżowały się również z linią EKD... Po długiej walce linię dowozową rozebrano w 1935 r. Następnym krokiem było przekucie Kolejki Wilanowskiej na 1000mm i włączenie w sieć Kolejki Grójeckiej, dzięki czemu uzyskano dostęp do nowej stacji przeładunkowej w Piasecznie. Czas na mapy :grin: : (http://lh6.ggpht.com/_zaxeoVcuX6o/S7vH7O1aWCI/AAAAAAAAECw/ko-iTTVTXjE/Warszawa-dowozowa0.jpg) Najstarsza mapa - Twierdza Warszawa z 1915 r. Jeśli chodzi o interesującą nas linię dowozową, to przedstawia ona stan z ok. 1905 r. Istnieje już szerokotorowa linia do Dworca Osobowego Kaliskiego (na zielono), lecz istnieją również tory na terenie Filtrów. Na granatowo DŻWW, fiolet - Kolejka Grójecka (jeszcze bez połączenia z linią dowozową), błękit - Kolejka Wilanowska. (http://lh3.ggpht.com/_zaxeoVcuX6o/S7vTGGJ31gI/AAAAAAAAEDk/XZXua7MK6rA/Warszawa-dowozowa3.jpg) Podobnie sprawa wygląda na mapie austriackiej 1:200 000 (http://lazarus.elte.hu/hun/digkonyv/topo/200e/39-52.jpg) (http://lh4.ggpht.com/_zaxeoVcuX6o/S7vEsDs4W8I/AAAAAAAAEDc/fxNhr_c9gMU/Warszawa-dowozowa2.jpg) Mapa WIG 1:100 000 P39 S32 Warszawa Południe z 1932 r. (http://www.mapywig.org/m/WIG100_300DPI/P40_S32_WARSZAWA_POLUDNIE_300dpi.jpg) Nowy przebieg linii dowozowej z ominięciem filtrów i nową stacją przeładunkową. Oczywiście już bez szerokiego toru kolei kaliskiej, za to z normalnym torem EKD i połączeniem z Kolejką Grójecką. (http://lh6.ggpht.com/_zaxeoVcuX6o/S7vDZgFsqqI/AAAAAAAAEC0/tr-o-4vqtZQ/s720/Warszawa-dowozowa1.jpg) Mapa WIG 1:25 000 z 1931 r. (http://www.mapywig.org/m/wig25k/P40_S32_A_WARSZAWA-WOLA.jpg) (kopia z 1953 bez zmian). Fragment okolic stacji przeładunkowej, Na zielono zaznaczone linie tramwajowe. Warto zwrócić uwagę na linię tramwajową w ulicy Nowowiejskiej biegnąca równolegle do toru linii dowozowej. Tytuł: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: gajos on 07 Kwietnia 2010, 02:48:50 Dzięki Marku za rewelacyjne mapki. Przy okazji mam pytanko poza konkursem o bocznicę odchodzącą od P. Unii Lubelskiej w stronę obecnych Pól Mokotowskich. Czy nie miała ona przypadkiem znaczenia militarnego?
Tytuł: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: 2xm on 07 Kwietnia 2010, 03:34:07 Bardzo prawdopodobne - teren ten już w XIX w. należał do wojska. Warto pamiętać, że tu właśnie znajdowało się pierwsze warszawskie lotnisko ( http://pl.wikipedia.org/wiki/Lotnisko_Mokotowskie ). Czytając o inwestycjach Niemców z czasów I Wojny Światowej, doprowadzenie bocznicy od położonej tuż obok stacji Kolejki Grójeckiej wydaje się oczywiste. Zajrzyj tutaj: http://www.varsovia.pl/varsovia/index.php-frame=main&mapa=0&item=803&top=12.htm . Znajdziesz między innymi coś takiego:
(http://www.varsovia.pl/varsovia/warstwy/lotnicza/mokotow/metryka/img/01plan1930r.jpg) Co więcej - widać, że na lotnisko doprowadzono również bocznicę normalnotorową... Biegła biegła ona najwyraźniej równolegle do fragmentu naszej linii dowozowej omijającej Filtry (co widać na mapce powyżej). Na mapce z poprzedniego postu zaznaczone są jej fragmenty. Nie ma jej również na mapie 1:100 000. Wskazywałoby to na jej likwidację ok. 1930 r. (http://lh4.ggpht.com/_zaxeoVcuX6o/S7vfl-45U1I/AAAAAAAAEDs/dWX3RG3Z-gM/s720/Warszawa-dowozowa1a.jpg) To, co wydaje mi się być szczątkami bocznicy normalnotorowej zaznaczyłem na błękitno. No i jeszcze drugi adres: http://www.polatca.pata.pl/papierki/hist_lotn/mokotow.htm (http://www.polatca.pata.pl/papierki/hist_lotn/images/mok500.gif) Tytuł: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: janeczek on 07 Kwietnia 2010, 08:55:24 Cytat: "2xm" Wskazywałoby to na jej likwidację ok. 1930 r. Z całą pewnością była jeszcze w 1935 r. Na Polach Mokotowskich odbyły się uroczystości pogrzebowe ŚP Marszałka. Trumna została umieszczona na specjalnie przygotowanym wagonie, na którym została przewieziona do Krakowa. Tytuł: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: 2xm on 07 Kwietnia 2010, 09:04:16 W sumie zlikwidowanie jej przed przeniesieniem PZL (1934) i samego lotniska (od 1935 r.) byłoby mało logiczne. Zastanawiam się tylko, dlaczego nie ma jej na mapie...
Za to tutaj najwyraźniej została ona zaznaczona: http://www.trasbus.com/plan1935.htm Jeszcze fotoplan Warszawy z 1935 r. http://www.warszawa1939.pl/index_fotoplany.php Tytuł: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: Phinek on 07 Kwietnia 2010, 09:46:00 .
Tytuł: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: track-and-train on 07 Kwietnia 2010, 10:57:27 super temat :)
jest jeszcze chyba coś innego bardzo ciekawego co widać na mapkach: czy mnie wzrok nie myli, że kolej wilanowska (na błękitno) tuż za 'rozwidleniem' z koleją grójecką (fiolet) przecina pod kątem prostym skarpę? Czy mam rozumieć, że to w tym miejscu był fragment zębaty? Tytuł: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: 2xm on 07 Kwietnia 2010, 11:51:49 To jeszcze kilka zdjęć Pl. Unii Lubelskiej
(http://www.kolejkamarecka.pun.pl/_fora/kolejkamarecka/gallery/103_1257501107.jpg) Zdjęcie zrobione prawie prostopadle do tych od Phinka. Toru nie widać, ale powinien biec za autobusami przed parkanem. W zbiorach NAC (http://www.audiovis.nac.gov.pl/search/) jest kilka zdjęć z budowy i odsłonięcia Pomnika Lotnika: Widok od drugiej strony. Poprawcie mnie, jeśli się mylę, ale za rogatką z lewej strony mamy stację Kolejki Grójeckiej. (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-U-7232-1.jpg) (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-U-7233-1.jpg) Tu dla odmiany widok bardziej z góry na wylot Polnej. Niestety tłum zasłania tor... (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-U-7233-2.jpg) Jeszcze jedno zdjęcie - tym razem zdaje się, że w tle stacja Kolejki Wilanowskiej... (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-U-6897.jpg) I jeszcze jedno (trochę małe, ale za to wyraziste :wink: ): http://www.warszawa1939.pl/index.php?r1=unia_rogatka&r3=0 Cytat: "track-and-train" Czy mam rozumieć, że to w tym miejscu był fragment zębaty? Według mojej wiedzy - takAle mnie wzięło - a powinienem się uczyć, bo inaczej moja sobotnia wizyta w pewnym budynku przy Al. Armii Ludowej może nie być zbyt przyjemna. Na, ale co tam... Kolejny pomnik i kolejne zdjęcia - tym razem Pomnik Sapera (obecnie Nowowiejska róg Niepodległości). Wygląda na to, że jednak były 3 szyny... (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-U-7253-4.jpg) Instytut Aerodynamiczny PW (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-N-3372.jpg) (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-N-3370.jpg) Tytuł: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: Ptr on 07 Kwietnia 2010, 13:45:54 To i ja jeszcze trochę fotek dołączę choć tez powinienem się uczyć:
Rozbiórka starej stacji na pl. Unii Lubelskiej, r. 1935.07: (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-G-3761-2.jpg) Prowizoryczna stacja, przeniesiona z pl. Unii Lubelskiej na skrzyżowanie ul. Puławskiej z ul. Odyńca, r. 1935.07: (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-G-3761-1.jpg) Wagon motorowy spełniający rolę budynku stacyjnego na końcowej stacji kolejki, r. 1935.09: (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-G-3758.jpg) (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-G-3759-2.jpg) (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-G-3759-1.jpg) Jego wnetrze: (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-G-3760.jpg) Tytuł: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: 2xm on 07 Kwietnia 2010, 14:01:26 W ramach uzupełnienia opisów:
Zdjęcia 1 i 2 - Kolejka Grójecka Pozostałe - Kolejka Wilanowska: Stacja Belweder Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: 2xm on 13 Listopada 2010, 18:39:02 Dzięki Brood.K (http://750mm.pl/index.php?topic=954.msg43882#msg43882):
(http://www.stalus.iq.pl/output/p/10/10/wilanow1.jpg) Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: Brood.K on 14 Listopada 2010, 20:33:29 A dziękuję dziękuję, ale było niezamierzone - jeśli chodzi o poznańskie linie tego typu ( a były!) to trochę wiem, ale na przedwojennych varsavianach to ja się nie znam ;-)
Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: fjk on 20 Stycznia 2011, 02:08:16 http://acn.waw.pl/fjk/ge/Kolejka_2.1.kmz (http://acn.waw.pl/fjk/ge/Kolejka_2.1.kmz)
do otwarcia pliku potrzebny jest program Google Earth: http://www.google.com/intl/pl/earth/download/ge/agree.html (http://www.google.com/intl/pl/earth/download/ge/agree.html) staralem sie to zrobic tak aby kazdy umial sie bez problemu tym posluzyc. Po otwarciu pliku pojawia sie instrukcja, jednak lepsze zapoznanie sie z funkcjami programu takimi jak zdjecia historyczne, przelaczanie pomiedzy dolaczonymi mapam archiwalnymi orazu ustawianie ich przezroczystosci suwakiem napewno sprawi wiecej zabawy z mapa. Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: gajos on 03 Lutego 2011, 00:29:20 Garstka nowości o linii
http://wrzeciono.bloog.pl/id,5138122,title,Stacja-Wrzeciono,index.html?_ticrsn=3&ticaid=6bb69 (http://wrzeciono.bloog.pl/id,5138122,title,Stacja-Wrzeciono,index.html?_ticrsn=3&ticaid=6bb69) Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: Jacek 83218 on 03 Lutego 2011, 09:10:07 Ale to nie jest o linii dowozowej, tylko o linii normalnotorowej z dw. Gdańskiego do Palmir
Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: E583.002 on 03 Lutego 2011, 10:54:18 O ile mnie wiedza nie myli to Tramwaje Warszawskie nigdy nie posiadały szerokości toru 1524mm a równo i okrągle 1525mm
Więc można chyba mówić o 5 szerokościach torów... co prawda nie w jednym miejscu. Wklejone na prośbę ŁOWCY Temat pokonkursowy, wydzielony z: [url]http://750mm.pl/viewtopic.php?p=37311#37311[/url] ([url]http://750mm.pl/viewtopic.php?p=37311#37311[/url]) układ torowy musiał się ciekawie prezentować: tory o czterech szerokościach: 800, 1000, 1435 i 1524mm. Dość szybko ubył oczywiście tor szeroki przebudowany na normalny, jednakże linia dowozowa nadal krzyżowała się z torami 1524mm... Tramwajów Warszawskich. Jakby tego było mało w późniejszym Czas Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: 2xm on 13 Lutego 2013, 03:52:40 Chyba jeszcze to źródło na forum się nie pojawiło: Warszawa historyczna (http://www.mapa.um.warszawa.pl/mapa/Mapa.aspx?service=Historical&L=PL&X=7505869.129741518&Y=5790081.583240012&S=2000&O=0) (tu akurat teren po warsztatach kolejki jabłonowskiej - ob. Rondo Wiatraczna).
Bardzo ciekawe są plany Lindleya - pięknie pokazana jest na nich stacja kolejki wilanowskiej przy obecnym Placu Unii Lubelskiej (KLIK i przełączyć na Plany Lindleya 1891 - 1908 (http://www.mapa.um.warszawa.pl/mapa/Mapa.aspx?service=Historical&L=PL&X=7501474.731304016&Y=5786601.717094185&S=500&O=0)). Załapał się chyba też mały fragmencik kolejki grójeckiej. Szukałem śladów po linii dowozowej, i mam wrażenie, że jej fragmenty zostały na tych planach dorysowane (łuk Nowowiejska - Krzywickiego (http://www.mapa.um.warszawa.pl/mapa/Mapa.aspx?service=Historical&L=PL&X=7500038.176095685&Y=5787401.287927509&S=500&O=0) i Raszyńska - Niemcewicza (http://www.mapa.um.warszawa.pl/mapa/Mapa.aspx?service=Historical&L=PL&X=7500038.176095685&Y=5787401.287927509&S=500&O=0)) Na mapie znalazła się też kolejka przemysłowa na terenie samych filtrów. Ciekawe jest również opisanie jednej z działek (przylegającej do linii normalnotorowej przy wylocie ul. Spiskiej) na planie 1936-40 jako: "Dr. Żel. Podjazdowe". Czyżby ostatni niesprzedany fragment terenu po dawnej stacji przeładunkowej? (można porównać z fotoplanem z 1935 r.). Przy okazji: (http://img69.imageshack.us/img69/3674/1018placpolitechnikilat.jpg) Skręt z Polnej w Nowowiejską (plac Politechniki). ŹRÓDŁO (http://wczorajidzis.blogspot.com/2009/11/plac-politechniki-i-okolice.html) (http://img.audiovis.nac.gov.pl/PIC/PIC_1-A-206-69.jpg) To samo miejsce, ze 30 lat później: ŹRÓDŁO (http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/17457/0642623d4d3a3eacfb87500d312a8071/) Cytuj Kondukt pogrzebowy przy Towarzystwie Zachęty dla Hodowli Koni w Polsce. Widoczne wejście na teren Wyścigów Konnych od strony ul. 6 Sierpnia (czyli wcześniej i obecnie ul. Nowowiejskiej). Widać także tor tramwajowy oraz tor kolejki skręcający w ul. Polną. Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: aronek on 16 Września 2014, 09:59:52 Takiego zdjęcia nie widziałem jeszcze, więc może i Was zainteresuje
źródło: http://warsawid.blogspot.com/2014/09/tory-kolejki.html (http://warsawid.blogspot.com/2014/09/tory-kolejki.html) (http://4.bp.blogspot.com/-cIgHUB0lLPI/VAWxcYaaqSI/AAAAAAAADUU/dcVb6tOeBao/s1600/tory_kolejki.JPG) Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: fjk on 16 Września 2014, 11:49:16 Tez go nie widzialem. Dzieki!
Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: gajos on 17 Września 2014, 02:11:30 To samo miejsce obecnie
https://www.google.pl/maps/@52.2018267,21.0351905,3a,75y,353.3h,84.4t/data= (https://www.google.pl/maps/@52.2018267,21.0351905,3a,75y,353.3h,84.4t/data=)!3m4!1e1!3m2!1snJ6Dm5sA3ld3IAg31Z6B0Q!2e0 Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: Cordylus on 19 Września 2014, 15:59:31 Bardzo prawdopodobne - teren ten już w XIX w. należał do wojska. Warto pamiętać, że tu właśnie znajdowało się pierwsze warszawskie lotnisko ( [url]http://pl.wikipedia.org/wiki/Lotnisko_Mokotowskie[/url] ([url]http://pl.wikipedia.org/wiki/Lotnisko_Mokotowskie[/url]) ). Czytając o inwestycjach Niemców z czasów I Wojny Światowej, doprowadzenie bocznicy od położonej tuż obok stacji Kolejki Grójeckiej wydaje się oczywiste. Zajrzyj tutaj: [url]http://www.varsovia.pl/varsovia/index.php-frame=main&mapa=0&item=803&top=12.htm[/url] ([url]http://www.varsovia.pl/varsovia/index.php-frame=main&mapa=0&item=803&top=12.htm[/url]) . Znajdziesz między innymi coś takiego: ([url]http://www.varsovia.pl/varsovia/warstwy/lotnicza/mokotow/metryka/img/01plan1930r.jpg[/url]) Co więcej - widać, że na lotnisko doprowadzono również bocznicę normalnotorową... Biegła biegła ona najwyraźniej równolegle do fragmentu naszej linii dowozowej omijającej Filtry (co widać na mapce powyżej). Na mapce z poprzedniego postu zaznaczone są jej fragmenty. Nie ma jej również na mapie 1:100 000. Wskazywałoby to na jej likwidację ok. 1930 r. ([url]http://lh4.ggpht.com/_zaxeoVcuX6o/S7vfl-45U1I/AAAAAAAAEDs/dWX3RG3Z-gM/s720/Warszawa-dowozowa1a.jpg[/url]) To, co wydaje mi się być szczątkami bocznicy normalnotorowej zaznaczyłem na błękitno. No i jeszcze drugi adres: [url]http://www.polatca.pata.pl/papierki/hist_lotn/mokotow.htm[/url] ([url]http://www.polatca.pata.pl/papierki/hist_lotn/mokotow.htm[/url]) ([url]http://www.polatca.pata.pl/papierki/hist_lotn/images/mok500.gif[/url]) Tą bocznicę widać jeszcze bardzo wyraźnie na zdjęciu lotniczym z 1935: Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: aronek on 02 Grudnia 2014, 13:24:22 zdjęcie z czerniakowa (fort czerniaków)
http://www.miasto-ogrod.sadyba.waw.pl/user_files/upload/wystawa2010_3.jpg (http://www.miasto-ogrod.sadyba.waw.pl/user_files/upload/wystawa2010_3.jpg) Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: gajos on 02 Grudnia 2014, 23:13:18 Rewelacja! Choć to już nie linia dowozowa tylko kolejka wilanowska.
Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: 2xm on 19 Kwietnia 2016, 17:27:36 Dodajmy jeszcze informacje na temat normalnotorowej bocznicy do stacji przeładunkowej oraz na lotnisko na Polach Mokotowskich wraz z przyległościami.
Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: 2xm on 01 Lutego 2020, 01:38:36 Skoro foremka żyje, to wypadałoby to uczcić minut... nie, wróć! Uczcić jakimś merytorycznym postem.
Niech będą w takim razie dwa zdjęcia Placu Unii Lubelskiej (lotnicze z I Wojny i drugie ciut późniejsze). W ramach uzupełnienia informacji o bocznicy normalnotorowej warto zerknąć na fotomapy z lar 1935 i 45. Widać na nich dość dokładnie przebieg bocznic z tabelki powyżej: http://mapa.um.warszawa.pl/mapaApp1/mapa?service=mapa_historyczna&L=PL&X=7498835.225225625&Y=5787481.867547489&S=9&O=d_fotoplan_1935&T=70400c0faff0061cx74 (http://mapa.um.warszawa.pl/mapaApp1/mapa?service=mapa_historyczna&L=PL&X=7498835.225225625&Y=5787481.867547489&S=9&O=d_fotoplan_1935&T=70400c0faff0061cx74) Tytuł: Odp: Linia dowozowa w Warszawie Wiadomość wysłana przez: Ptr on 09 Czerwca 2021, 20:16:50 Takie ładne zdjęcie z Pl. Politechniki wypłynęło na jednej z facebookowych grup o historii Warszawy:
Kurier Czerwony 1935, nr 55 |