Świat kolejek wąskotorowych

Ponieważ ostatnie ślady lewobrzeżnej części GKD znikają nam z każdą chwilą...
...jak śluza w Przegalinie:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic539/v2011021400474385477224.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic606/v2011021400451093266688.jpg)
...czy mostek w Przejazdowie:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic201/v2011021400544048237087.jpg)
...a nawet ktoś wykręcił tabliczkę inwentarzową na wiadukcie w Przegalinie:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic679/v2011021400522280419275.jpg)
postanowiłem udokumentować to co jeszcze z lewobrzeżnej części GKD pozostało.
Może znaleźli by się chętni na piesze wycieczki w poszukiwaniu odruchów zlikwidowanej historii? Kilka par oczu zawsze łatwiej wypatrzy pozostałości zarośnięte krzakami i drzewami oraz ustępujące postępowi i nowoczesności ślady historii..
Najlepiej zachowane są fragmenty końcowe linii w okolicach Gdańska Wąskotorowego i Świbna/Przegaliny.

Dziś część pierwsza, czyli ruszamy z Gdańska Wąskotorowego do Przejazdowa. :)
Pomocny będzie fragment kolorowej (!) mapy Gdańsk, Wojskowego Instytutu Geograficznego wydanej w Warszawie w 1938r.
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic978/v2011111015212195323060.jpg)
Pomocna będzie także mapa google, tam w największym powiększeniu ciągle odnajdziemy ślad linii jako torowisko/ścieżkę. :) Z kosmosu nadal wygląda to miejscami na czynną linię kolejową!!!
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic192/v2012062509373436219050.jpg)
Na miejscu stacji Gdańsk Wąskotorowy, przy ulicy Zawodników  nie ma już śladu:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic710/v2011111015210981441543.jpg)
Ulica Zawodników do dziś ma kształt dopasowany do dawnego dworca:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic976/v2012062509373781950637.jpg)
Znajduje się tam targowisko, place do nauki jady i zburzona ostatnio hala sportowa, po której już też nic nie zostało, oprócz ogrodzenia i dróg dojazdowych...
Za to w czasach świetności:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic361/v2012062510050573702093.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic449/v2012062510050436964608.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic152/v2012062510050519498705.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic261/v2012062510052064868817.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic757/v2012062510051879821791.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic969/v2012062510051990070672.jpg)
Te historyczne zdjęcia pochodzą ze stron:
http://www.kolej.one.pl (http://www.kolej.one.pl)
http://www.forum.dawnygdansk.pl/  (http://www.forum.dawnygdansk.pl/)
http://pl.wikipedia.org (http://pl.wikipedia.org)
http://750mm.pl  (http://750mm.pl)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic645/v2012062510050164850215.jpg)
Schemat Gdańska Wąskotorowego został znaleziony na tym forum, choć wydaje mi się, że pochodzi z książki p.Bogdana Pokropińskiego "Koleje Wąskotorowe Polski Północnej", tam też znajdziemy niektóre archiwalne zdjęcia umieszczone powyżej.

Zachował się za to mostek nad Opływem Motławy:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic395/v2011111015012987201976.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic244/v2011111015205937581422.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic294/v2011111015013977482129.jpg)
Obecnie pełni funkcję kładki dla rury ciepłowniczej (według "Była kiedyś kolejka", 30 dni, marzec 2002, w tym źródle jest także zdjęcie szyn wystających spod asfaltu ulicy Osiedle). Według niektórych źródeł (Wikipedia http://pl.wikipedia.org/wiki/Piaski_Gdańskie) (http://pl.wikipedia.org/wiki/Piaski_Gda)przed wojną był to most zwodzony. Bardzo lubią to miejsce wędkarze. Kiedyś wyglądał tak:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic449/v2012062510050311546577.jpg)
Dalej idziemy dalej wzdłuż ulicy (drogi gruntowej), która nazywa się... Wąskotorową!!!!!
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic210/v2012062509373822020389.jpg)
Idziemy wzdłuż ogródków działkowych, po lewej stronie mamy domy mieszkalne. Idąc dawnym torowiskiem kolejki, mijając po prawej stronie działki a po lewej zabudowania, które gdy się kończą, dochodzimy do bramy ogródków działkowych.
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic388/v2011111015005056101817.jpg)
Tuż przed bramą znajdziemy kolejny ślad - przepust:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic781/v2011111015010199266120.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic664/v2011111015011646780972.jpg)
Nie należy się bać i spokojnie przejść przez furtkę i przemieszczać przez teren ogródków działkowych, a następnie ścieżką:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic965/v2011111014352615003523.jpg)
Gdy wyjdziemy z terenu działek dotrzemy do polany - tu zaczyna się teren dawnej stacji towarowej stycznej z normalnotorową - Gdańsk Piaski:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic685/v2012062509373956941991.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic365/v2011111014351534001099.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic564/v2011111014350413535320.jpg)
Wydeptane ścieżki oddają w przybliżeniu przebieg linii:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic451/v2011111014345585011430.jpg)
Choć droga gruntowa wzdłóż normalnotorowej linii kolejowej troszkę omija dawny przejazd...
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic703/v2011111014344142895648.jpg)
..to chwila walki z ziemią i odkrywamy dawny przejazd
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic979/v2011111014315153090696.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic834/v2011111014320179372996.jpg)
Dawny posterunek osłonowy jest obecnie budynkiem mieszkalnym:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic346/v2011111014261686219534.jpg)
Długie szukanie w trawie i znajdujemy resztki podstawy wskaźnika linii wąskotorowej, tuż przed skrzyżowaniem z linią normalnotorową:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic769/v2011111014321989672079.jpg)
a także lekką szynę:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic144/v2011111013510356697710.jpg)
W czynnej obecnie nastawni wiedzą o historii tego miejsca ale już nie za dużo...
Idąc drogą gruntową w lewo wzdłuż resztek działek znajdziemy podkłady wąskotorowe, normalnotorowe i resztki rampy stacji towarowej Gdańsk Piaski (jej schemat znajduje się w książce p. Romana Witkowskiego Koleje Wąskotorowe na Żuławach):
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic805/v2011111013513636059410.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic921/v2011111013514736912005.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic661/v2011111013542519938967.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic410/v2011111013543482935932.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic409/v2011111013545337814150.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic249/v2011111013544379056902.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic574/v2011111014001825563282.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic811/v2011111014010718934996.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic624/v2011111014071668107516.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic673/v2011111014073436828799.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic969/v2011111014094430764593.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic161/v2011111014092459969824.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic972/v2011111014093434098085.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic588/v2011111014153474010061.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic393/v2011111014254315433094.jpg)
Nie zachowały się żadne ślady samego skrzyżowania toru normalnego z wąskim. Po przejeździe przez to skrzyżowanie skręcając na wschód i prowadząc wzdłuż torów normalnych natrafimy na ruiny zabudowań zbudowanych na miejscu dawnego toru wąskiego. Według informacji od mieszkańców były tam pomieszczenia socjalne dla pracowników kolei. Przechodząc przez ulicę Zawodzie znajdziemy na kanale resztki jednego przyczółku dawnego mostu:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic866/v2011111013455356056355.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic482/v2011111013461146801409.jpg)
Idąc dalej znajdziemy budynek przepompowni ścieków, czyli obecnego zastosowania dawnego nasypu kolei wąskotorowej... Kawałek za żółtym budynkiem przepompowni ścieków, idąc dawnym nasypem trafimy na resztki bocznicy normalnotorowej do stacji transformatorowej zakładu energetycznego:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic605/v2011111013444867965519.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic949/v2011111013442821976937.jpg)
Obok zakładu znajdziemy strategiczny budynek o ciekawym kształcie - znajdował się tu poniemiecki zasilający generator awaryjny.
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic810/v2011111013441998630532.jpg)
Maszerujemy dalej nasypem lub gruntową drogą wzdłuż nasypu:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic657/v2011111013402773182285.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic898/v2011111013400778920410.jpg)
Widok w stronę Gdańska Wąskotorowego:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic898/v2011111013400778920410.jpg)
Tuż przed gruntową drogą Połęże znajdziemy przepusty:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic195/v2011111013424335707543.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic570/v2011111013403646084937.jpg)
Przy ulicy Sitowie znajdziemy budowę połączenia Trasy Bucharskiego z Obwodnicą Południową Trójmiasta:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic738/v2011111013381838826580.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic152/v2011111013375783315928.jpg)
Niektóre źródła podają że przed II wojną Światową był tu przystanek osobowy, obecnie pewnie nazywał by się Rudniki. Będziemy przechodzić przez tereny depresyjne, czyli położone poniżej poziomu morza.
Widok z budowy trasy samochodowej - w dali zaczyna majaczyć Rafineria Gdańska:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic960/v2011111013374789228037.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic500/v2011111013373861131571.jpg)
Żółty budynek widziany po prawej stronie, to kolejna przepompownia ścieków.
Widok z nasypu kolei wąskotorowej w stronę Gdańska Wąskotorowego, w dali widać budowę trasy samochodowej:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic193/v2011111013365093009304.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic452/v2011111013364170675334.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic828/v2011111013363353516428.jpg)
Nasyp między ulicą Sitowie a ulicą Tama Pędzichowska:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic761/v2011111013362433490421.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic967/v2011111013361657869915.jpg)
Widok z ulicy Tama Pędzichowska w Stronę Gdańska Wąskotorowego:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic447/v2011111013353086253730.jpg)
i w stronę Dobrowa Gdańskiego (znak zakaz ruchu dotyczy wjazdu na wał)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic745/v2011111013352223167764.jpg)
Idziemy dalej nasypem i po lewej stronie mijamy zabudowania:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic451/v2011111013351579750921.jpg)
Trafimy znów na przepompownię ścieków:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic642/v2011111013350759378379.jpg)
i po lewej stronie będziemy mieli Rafinerię Gdańską:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic988/v2011111013345841565692.jpg)
Widok na przystanek (albo stację, bo pewne źródła podają była tu kiedyś mijanka) Dobrowo Gdańskie:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic486/v2011111013330436719411.jpg)
Rozkopano część nasypu przystanku/stacji aby zrobić dojazd do Makro.
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic521/v2011111013325421704712.jpg)
Przechodzimy przez drogę wjazdową do Makro i dalej już dawny szlak kolei wąskotorowej zamieniono na ścierzkę rowerową (idziemy wzdłuż drogi E7 aż do Przejazdowa):
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic640/v2011111013323442951312.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic586/v2011111013322641632888.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic178/v2011111013290810631392.jpg)
W roku 1973 widzielibyśmy tu stację Przejazdowo (Odrzygość):
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic252/v2011111013291752735289.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic747/v2011111013285824534216.jpg)
W samym Przejazdowie znajdziemy jeszcze resztki nasypu:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic210/v2011111013285073803030.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic751/v2011111013284275864796.jpg)
Oraz resztki mostku tuż za miejscowością przy wiadukcie nad Obwodnicą Południową Trójmiasta:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic239/v2011111013271335788354.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic832/v2011111013272277001157.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic768/v2011111013273117146261.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic658/v2011111013274485725249.jpg)
Mostek istniał jeszcze na wiosnę 2011 roku:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic468/v2011021400544442567110.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic201/v2011021400544048237087.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic798/v2011021400535517617926.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic741/v2011021400535926057162.jpg)
Według informacji od mieszkańców Przejazdowa przed modernizacją drogi E7 na drodze do Bogatki wystawały spod asfaltu szyny

Koniec części pierwszej. :) Pokonaliśmy szlak z Gdańska Wąskotorowego do Przejazdowa.

Marcin, kawał dobrej roboty! czekam na dalszy ciąg!  :)

Mniód na moje oczy i dodatkowa wiedza...

Gratulacje WIEEEELKIE dla wykonawcy (za pomysł też)!

Rewelacja Marcinie !
Powiem tylko że 6 i 7 lipca w region południowych pozostałości po GKD (na południe od 7-ki) wybiera się ekipa kilku osób z mapami w celu dokonania podobnej fotorelacji jak Ty. Jak będzie ktoś chętny jeszcze zapraszam na e-maila: tt[at]ptmkz.pl
Pozdrawiam
DW.

Działajcie panowie! Niestety z racji odległości mogę być tylko widzem - ale oburącz podpisuję się pod Waldim7 :)

W uzupełnieniu informacji o mostku w Przejazdowie, podaję smutną wiadomość, przestał on już całkowicie istnieć, zlikwidowano już nawet przyczółki.
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic637/v2012080205424738836866.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic865/v2012080205421211725500.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic845/v2012080205423380811794.jpg)

Tym razem zapraszam na wycieczkę od stacji Lewy Brzeg Wisły do przystanku Cedry Małe.
Plik pdf o wielkości 11MB do pobrania pod linkiem:
http://speedy.sh/YzWGG/GKD-Swibno-Cedry.pdf (http://speedy.sh/YzWGG/GKD-Swibno-Cedry.pdf)
Trochę więcej fotek, które nie zmieściły się w opracowaniu:
http://bxi.pxd.pl/album/43698/1/szlakiem-zkd-z-swibna-do-cedr-malych (http://bxi.pxd.pl/album/43698/1/szlakiem-zkd-z-swibna-do-cedr-malych)

Korzystając z wolnego weekendu zrobiłem zimowy objazd południowej części Gdańskiej Kolei Dojazdowej, w celu rozeznania przed wiosenną wyprawą.
Rezultat to dwa poślizgi i jedno całkowite zakopanie w śniegu. Pomogła niezawodna saperka. :-) Najgorsza była trasa między Trutnowami a  Miłocinem, całkowicie nie odśnieżona.
Około 1/3 dawnej linii została zamieniona na ścieżkę rowerową, część nasypów zlikwidowali rolnicy ale część obiektów inżynieryjnych została.
Ciekawe odkrycie zrobiłem w miejscowości Dziewięć Włók, gdzie jak widać w sołectwie kultywują pamięć o kolejce!
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic115/v2013012911364314258644.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic637/v2013012911362033148429.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic773/v2013012911364568729402.jpg)
W Dziewięciu Włókach dawny mostek kolejowy pełni rolę mostu na ścieżce rowerowej.
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic759/v2013012911354775452883.jpg)
Mostek w Łędowie
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic695/v2013012911414215394196.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic475/v2013012911431469676361.jpg)
Przebudowany mostek we Wróblewie
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic657/v2013012911461494821522.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic855/v2013012911461059694314.jpg)
Przepust w Suchym Dębie:
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic918/v2013012911474286367426.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic235/v2013012911470652071017.jpg)
Czy budynek dworca w Cedrach Wielkich, gdzie obecnie mieści się sklep spożywczy (zdjęcia tuż przed zachodem słońca)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic404/v2013012911485065372615.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic582/v2013012911485159559701.jpg)
Więcej fotek pod linkiem: http://bxi.pxd.pl/album/46416/1/zimowy-obchod-poludniowej-czesci-gkd (http://bxi.pxd.pl/album/46416/1/zimowy-obchod-poludniowej-czesci-gkd)

Letni rowerowy rekonesans spowodował ciekawe odkrycie w lewobrzeżnej części GKD.
W miejscowości Giemlice istniała kiedyś stacja kolejowa, parowozownia  oraz skrzyżowania w poziomie sieci kolejek 750 i 780mm. Kolej 750mm to dawna sieć WKAG - późniejsze Gdańskie Koleje Dojazdowe oraz cieć 780mm kolei cukrowni w Cedrach Wielkich.
Na miejscu dawnej stacji znajduje się obecnie pastwisko, a jedyną pozostałością w Giemlicach po kolejach wąskotorowych jest ogrodzenie pana Gojke wykonane z szyn kolei wąskotorowej. Ojciec Pana Gojke był kolejarzem zatrudnionym na Gdańskich Kolejach Dojazdowych i w ten sposób udało mu się zdobyć materiał na ogrodzenie.
Pastwisko na miejscu stacji Giemlice
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic802/v2013062517162898463261.jpg)
Szyny wykorzystane w ogrodzeniu
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic905/v2013062517164019048070.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic549/v2013062517163044122156.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic734/v2013062517164094763161.jpg)
(http://bxi.pxd.pl/gallery/pic334/v2013062517162998198938.jpg)

Ciekawe zdjęcia z Gdańska Wąskotorowego autorstwa Zbigniewa Kosycarza:
http://kfp.pl/page,szukaj,index.html?szukaj=kolej+waskotorowa&lata=1960-1965&x=39&y=11 (http://kfp.pl/page,szukaj,index.html?szukaj=kolej+waskotorowa&lata=1960-1965&x=39&y=11)