Świat kolejek wąskotorowych

KOLEJE PRZEMYSŁOWE => Koleje cegielniane => Wątek zaczęty przez: darg on 03 Lipiec 2009, 10:33:04



Tytuł: zapomniane wąskotorówki okolic TUCHOLI
Wiadomość wysłana przez: darg on 03 Lipiec 2009, 10:33:04
szukam śladów wąskotorówek okolic  Tucholi.  Najlepiej gdyby istniała mapa z zaznaczonymi liniami ich przebiegu, prosze o wszelkie informacje na ten temat. dzięki Darek.


Tytuł: zapomniane wąskotorówki okolic TUCHOLI
Wiadomość wysłana przez: Atterdag on 03 Lipiec 2009, 15:27:54
Zaraz przeszukam dostępne dane chociaż do tej pory nie słyszałem, ani nie czytałem nic o kolei wąskotorowej w tej okolicy.

O proszę... zaskoczyłem się. Mapa WIG (arkusz Tuchola) z dwudziestolecia międzywojennego wskazuje na bocznicę (najprawdopodobniej wąskotorową) prowadzącą od stacji Śliwice do młyna i tartaku w Łobodzie.

Możliwe też i cegielnia w Tucholi miała swoją wąskotorówkę, ale skala mapy jest na tyle duża by tak małe obiekty nie były zaznaczane. Niestety.

Jak tylko dostanę się do serwera to sprawdzę to jeszcze na mapach pruskich.

Niestety, dostępne mapy pruskie są w tak marnej jakości, że nie znalazłem na nich absolutnie nic.

Chociaż podejrzewam, że linia obsługująca wspomniany tartak, poza lokalnymi kolejkami dla piaskowni czy cegielni mogła być jedyną tak długą nitką kolejki wąskotorowej w okolicy Tucholi. Przyczyna jest prozaiczna. Nie było skąd dokąd wozić. Zwózka drewna odbywała się konno, miasta rozsiane były rzadko, prawie nie istniało wielkopowierzchniowe rolnictwo. Towary przewożone były jak już linią normalnotorową do większych miast przy niej zlokalizowanych. Zatem możliwe jest, że jedynie ten tartak w Łobodzie doczekał się swojej kolejki przemysłowej.

Pozdrawiam
Dag


Tytuł: zapomniane wąskotorówki okolic TUCHOLI
Wiadomość wysłana przez: darg on 04 Lipiec 2009, 13:08:41
ja słuszałem o kilku
1. wąskotorówka z 1918 r. z kopalni węgla brunatnego w Pile Młyn do stacji w Gostyczynie
2. z kopalni gliny do cegielni w Kamienicy
3 coś w okolicy stacji w Cekcynie
4coś do tartaku/stacji w Klonowie
4jakiś dworzec z 1900 roku w Piszczku/k Tucholi
 chciałbym odnaleźć jakiekolwiek ślady i z zebranych danych zrobić stronę www i może we  fragm.makietę kolejową .

serdeczne dzięki
Darek


Tytuł: zapomniane wąskotorówki okolic TUCHOLI
Wiadomość wysłana przez: vutik on 04 Lipiec 2009, 21:38:30
Co prawda to nie najbliższe okolice Tucholi, ale niedaleko:
Przypominam sobie, że mechanik z Chojnic opowiadał mi o jakiejś kolejce (leśnej?) wychodzącej w kierunku północnym ze stacji w Rytlu. Jako dzieciak jeździł tam z rodzicami do jakiegoś ośrodka wypoczynkowego w lesie i z kolegami wozili się na wąskotorowych wózkach. To chyba to, co widać na tej mapie: http://www.mapywig.org/m/WIG100_300DPI/P33_S25_BRUSY_300dpi.jpg


Tytuł: zapomniane wąskotorówki okolic TUCHOLI
Wiadomość wysłana przez: darg on 06 Lipiec 2009, 09:18:11
[Wychodzi na to ,że należy powiększyć obszar poszukiwań na np. Bory Tucholskie, zaczynając z Koronowa i  Świecia idąc na północ aż do np. Kościerzyny i Bytowa. Bardzo serdecznie dziękuję za każdy sygnał. pozdr. dg.


Tytuł: zapomniane wąskotorówki okolic TUCHOLI
Wiadomość wysłana przez: Atterdag on 10 Lipiec 2009, 20:34:21
O racja... zupełnie zapomniałem o tej trasie. Słyszałem coś o tym od rodziny, która często uczestniczyła w spływach kajakowych w okolicy Mylofu. Przeszukam jeszcze mapki... ale widzę, że jeżeli coś chce się znaleźć to nic prostszego jak prześledzić okolice stacji kolei normalnotorowej. Zawsze to jakieś ułatwienie.

Co ciekawe... ta kolejka z Rytla jest zaznaczona jeszcze na polskich mapach w skalach 1:25000 i 1:10000 z lat 70tych. Poza tym tartak dalej działa...

Funkcjonowała również krótka linia w Starogardzie oraz (chociaż to już zupełnie nie Bory) olbrzymia sieć zaczynająca się w Pelplinie.

O, jest i kolejna. Kolejka fabryczna zakładów ceramicznych w Starym Gronowie (arkusz Chojnice). Pozostało po niej jedynie wyrobisko i... mały fragment nasypu doń prowadzący.

Do tego kolejka fabryczna w Przechlewie (Biały Bór), prowadząca w stronę Dąbrowy. Po niej jednakże nie ma już żadnego śladu.

To tyle z dalszego przeglądania map...



Uzupełnione później:

Kolejny nius. Wrzuciłem arkusz Kościerzyna. Może nie są to już Bory, ale jest tu parę interesujących obiektów.

Bliżej niezidentyfikowana kolejka Barkocinek - Lubań - Grabówko i linia z Barkocinka do Żwirowni (ale to chyba był normalny tor jak porównuję ze starszą mapą). Ta linia jest też widoczna na arkuszu mapy WIG 1:25000 Wielki Klincz. No i teraz widać iż prowadzi do ładowni i mijanki za Nowym Barkoczynem. Niestety brak jest sąsiedniego arkusza zatem ciężko wnioskować dokąd prowadziła linia.


Tytuł: zapomniane wąskotorówki okolic TUCHOLI
Wiadomość wysłana przez: darg on 13 Lipiec 2009, 11:28:25
[chciałbym dokładnie spenetrować okolice Tucholi i borów,a dalsze tereny to warto chociaż wspomnieć i wymienić z nazwy jak np. wąskotorówka z Koronowa itd.
Byłem w niedzielę na stacji w Śliwicach i przy tartaku w Łobodzie i niestety nic nie znalazłem,ale umówiłem się z leśniczym,który pokaże mi w lesie w okolicy ŁOBODY pozostałości nasypów po wąskotorówce,twierdził,iż długość tej kolejki leśnej miała sięgać nawet 20km. :!:  :!: bardzo dziękuję .pozdr. DG.


Tytuł: Odp: zapomniane wąskotorówki okolic TUCHOLI
Wiadomość wysłana przez: wopos66 on 09 Wrzesień 2012, 22:26:50
Co prawda to nie najbliższe okolice Tucholi, ale niedaleko:
Przypominam sobie, że mechanik z Chojnic opowiadał mi o jakiejś kolejce (leśnej?) wychodzącej w kierunku północnym ze stacji w Rytlu. Jako dzieciak jeździł tam z rodzicami do jakiegoś ośrodka wypoczynkowego w lesie i z kolegami wozili się na wąskotorowych wózkach. To chyba to, co widać na tej mapie: [url]http://www.mapywig.org/m/WIG100_300DPI/P33_S25_BRUSY_300dpi.jpg[/url] ([url]http://www.mapywig.org/m/WIG100_300DPI/P33_S25_BRUSY_300dpi.jpg[/url])

Tak zgadza się, kolejka tartaku w Rytlu.Woziła drewno odzyskiwane z tratw,które wyciągano końmi koło jazu w Mylofie.Też jako młody chłopak nią jeżdziłem, bo miałem "znajomości" z panem maszynistą.Trasa liczyła coś około 4-5km.
Pozdrawiam


Tytuł: Odp: zapomniane wąskotorówki okolic TUCHOLI
Wiadomość wysłana przez: Ariel Ciechański on 10 Wrzesień 2012, 00:15:45
Tak zgadza się, kolejka tartaku w Rytlu.Woziła drewno odzyskiwane z tratw,które wyciągano końmi koło jazu w Mylofie.Też jako młody chłopak nią jeżdziłem, bo miałem "znajomości" z panem maszynistą.Trasa liczyła coś około 4-5km.
Pozdrawiam

A może wiesz, kiedy ją zamknięto?? Bo źródła w AAN w Warszawie nie pokrywają się ze źródłami kartograficznymi...


Tytuł: Odp: zapomniane wąskotorówki okolic TUCHOLI
Wiadomość wysłana przez: wopos66 on 12 Wrzesień 2012, 10:11:46
Z tego co pamiętam to na początku lat osiemdziesiątych.Tory rozebrano w latach dziewięćdziesiatych przy okazji remontu drogi asfaltowej do stawów hodowlanych w Mylofie.


Tytuł: Odp: zapomniane wąskotorówki okolic TUCHOLI
Wiadomość wysłana przez: sarxos on 04 Listopad 2017, 08:42:01
Witam. Temat może i stary i może nieaktualmy, ale szukałem informacji o linii wąskotorowej ze Śliwic w kierunku wsi Kasparus i było ciężko, ale udało mi się wykopać trochę informacji. Nie udało by mi się bez pomocnych informacji z tego wątku, więc postanowiłem tutaj podzielić się znaleziskami.

Opis ze strony google sites (https://sites.google.com/site/sciezkaedukacyjnawsliwicach/punkt-11-lesniczowka-loboda) dla sciezki edukacyjnej w tamtejszej lesniczówce:

Cytuj
Ten dość odludny dzisiaj teren swego czasu tetnił życiem. Między innymi dlatego, że znaczna część lokalnej działalności gospodarczej (jak z resztą również dzisiaj), zwiazana była z drewnem. Prowadząca tędy droga szczególnie zyskała na znaczeniu w międzywojniu, do czego mogły się przyczynić powstające jak grzyby po deszczu małe tartaki lokalizowane na jej przebiegu po gradacji strzygoni choinówki w latach 20-tych XX w. Na południe od pobliskiego mostu oraz w okolicach dworca kolejowego utworzono wówczas nasypy. Na przebiegu trasy wyprofilowano teren i złagodzono łuki. Na tak przygotowanym podłożu uruchomiono kilkunastokilometrową linię kolei wąskotorowej, która sięgała po miejscowości Kasparus. Do dzisiaj niestety nie zachowały się żadne fizyczne slady jej istnienia, choć jak wynika z relacji bezpośrenich świadków z pewnością transportowano nią drewno.Tzw. Meßtischblatt - niemieckie wydanie mapy w skali 1:25000 z roku 1940, obrazujące ponoć sytuację z roku 1936, nie zawiera linii kolei wąskotorowej. Matryca użyta przy jej przygotowaniu pochodzi w prostej linii od polskiej mapy z 1933 roku, wydanej przez Wojskowy Instytut Geograficzny. Mapę tę opracowano na bazie materiałów z 1928 roku. Można się zatem domyślać, iż żywot kolejki był krótki - prawdopodobnie od pierwszej gradacji strzygoni choinówki (1922-24) do 1927-28 roku, czyli maksymalnie 6 lat. Okazuje się jednak, że to nie do końca prawda. Materiały archiwalne, dotyczące wąskotorówek w powiecie tucholskim, z pierwszych lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, dowodzą iż tory i jeżdżące po nich maszyny mogły się pojawić najwcześniej w 1926 roku. Być może wcześniej wykonywano prace ziemne - tworzono nasypy i wykopy (Fot. 1. Wyprofilowany teren po linii kolejowej między Pieczyskami a Suchobrzeźnicą). Zezwolenie na wykonanie linii kolejki wąskotorowej, wydane przez Wojewodę Pomorskiego, pochodzi jednak z 16 stycznia 1926 roku. Zawarta w nim instrukcja brzmi następująco: "... zezwala się Firmie na tymczasowe uruchomienie kolejki Śliwice Wielkie - Nadleśnictwo Błędno, przyczem Firma ponosi całkowitą odpowiedzialność za wszelkie wypadki, wzglednie uszkodzenia cudzej własności wynikłe z powodu kursowania kolejki" (pismo oryg.).
Pozostaje jeszcze kwestia owej tajemniczej Firmy. Była to Spółka Drzewna z ... Katowic!

Nasuwa się jednak pytanie - czy była to linia budowana podobnie jak koleje szerokotorowe, czy może tzw. "feldbahny" czyli kilkumetrowe moduły rozkładane na zgrubnie przygotowane podłoże? Za drugą z wymienionych opcji przemawia krótki czas trwania i mało zachowanych śladów (rys. 2 i 3).

Trasa kolejki wyznaczona w OpenStreetMap na podstawie śladach nasypów, które istnieją w tamtejszej okolicy:

https://www.openstreetmap.org/relation/7701966 (https://www.openstreetmap.org/relation/7701966)