Aż dziw, że ta jedna z dłuższych linii wąskotorowych (ponad 130 km - nie licząc przedłużenia do Nasielska) nie doczekała się swojego tematu tutaj. Linia pierwotnie wąskotorowa, o znaczeniu strategicznym, wiodąca podobnie jak to było w przypadku kolei świętokrzyskich od granicy państwa do większych miejscowości w okolicy, tworząc spójną sieć lokalną. W latach 30tych zapoczątkowano budowę linii normalnotorowej Toruń - Sierpc lecz wąskotorówka funkcjonowała przez krótki czas równolegle z nią. Torowisko normalnotorowe odsunięto od drogi w związku z brakiem odpowiedniej ilości miejsca i kłopotami z własnością poszczególnych działek.
Mnie się wydaje, że rozpatrywanie tytułowego fragmentu linii Lubicz - Nasielsk jest niepoprawne. Według mnie należy linię Lubicz - Nasielsk traktować jako jedną linię ze względu na genezę powstania i częściowo wspólne losy.
Linię jak już napisano powyżej zbudowali Niemcy, jednak trudno mi się zgodzić z określeniem tejże jako "linia strategiczna". W czasie gdy budowano tą linię front niemiecko - rosyjski znajdował się na wschodnich rogatkach Baranowicz czyli jakieś 400km od Sierpca, i pod Baranowiczami trwał do stycznia czy lutego 1918 r.
Moim zdaniem genezą powstania linii była raczej chęć eksploatacji okupowanego terenu niż potrzeby transportowe wojsk niemieckich. Linię z Lubicza przez Lipno, Siepc do Nasielska poprowadzono w ten sposób, że zahaczała ona o ważniejsze ośrodki administracyjne i może to za duże słowo, przemysłowe. Lipno, Siepc, Płońsk i mający połączenie z tytułową linią Rypin były miastami powiatowymi, które w czasach carskich nie miały połączenia kolejowego z resztą imperium Romanowych. Nie było to niczym niezwykłym bo z 70 miast powiatowych byłego Królestwa Polskiego (w obecnych granicach Polski) połączenia takiego nie miało 36 miast powiatowych czyli ponad połowa. Na ten przykład w Austrii (to jest w Galicji w obecnych granicach Polski) połączenia kolejowego nie miało 5 miast powiatowych ze wszystkich 35.
Wracając do linii Lubicz - Nasielsk. Długość jej wedle rozkładu z 1922 r. wynosiła 164km.
Mniej więcej dwa lata później rozpoczęto przebudowę fragmentu Nasielsk - Sierpc na linię normalnotorową. Wedle rozkładu z 1924 r. podczas przebudowy na linii wąskotorowej zawieszono ruch pasażerski i być może towarowy.
Wedle moich źródeł przebudowa lub przekucie zakończono 30 czerwca 1924 r. ale specjalnie do tej daty bym się nie przywiązywał.
Tak więc linia została przebudowana mniej więcej w połowie i ciężko mi powiedzieć dlaczego zaprzestano dalszej przebudowy, w każdym bądź razie od tej chwili linia Lubicz - Nasielsk będzie miała część wąsko i normalnotorową.
Między 1926 a 1929 rokiem P.K.P uruchomiły już istniejącą lub zbudowały na nowo linię wąskotorową Sierpc - Rypin o długości 44km. Prowadzono na niej ruch pasażerski co pokazuje rozkład z 1931 r. i wedle WOT-u z 1929 r. ruch towarowy.
Wedle WOT-u z 1929 r. linia Sierpc - Rypin ta nie miała stacji stycznej z siecią P.K.P co może wskazywać, że podczas przebudowy stacji Sierpc nie brano pod uwagę możliwości włączenia w nią jakiejkolwiek linii wąskotorowej. Ogólnie budowa/odbudowa tejże linii jest dla mnie zagadką.
Linia ta zakończyła prawdopodobnie swój żywot wraz z uruchomieniem linii normalnotorowej Sierpc - Brodnica we wrześniu 1937 r.
Parę miesięcy wcześniej bo w styczniu 1937 r. odcinek Lubicz - Sierpc przebudowano na linię normalnotorową.
Na koniec jeszcze parę rozkładów z końca funkcjonowania publicznych kolei wąskotorowych w tym rejonie czyli z lata 1936 r.
Pozdrawiam serdecznie i letnio.
ksiezyc_nad_gieesem ...
i... Rp 1:
