Cegielnia Mosina

[Polmatte]

Urobek z kopalni gliny podgryzającej od zachodu wierzchołek Osowej Góry był transportowany przez wiele lat wagonikami na zasadzie grawitacyjnej (zjeżdżający pełny wciągał na linie wagonik pusty). Końcówkę na szczycie przeciągała lokomotywa. Kilka lat temu eksploatację gliny zakończono, tory rozebrano no i pozostała długa prosta droga. Czy ktoś z was posiada dokładniejsze dane z tej kolejki? (a najlepiej fotki, jeżeli jakiekolwiek istnieją)

[syrenka]

Czy jesteś w stanie określić, kiedy ta kolejka funkcjonowała? Bardzo ułatwiłoby to poszukiwania. Mam kilku znajomych w Mosinie.

[Polmatte]

Trudno powiedziec kiedy ta kolejka byla otwarta - pewno wtedy kiedy cegielnia na Pozegowie zaczela funkcjonowac. Natomiast pamietam kiedy w latach 90-tych bylo jeszcze nierozebrane torowisko i kilka wagonikow w kiepskim stanie nad gliniankami. Jeden wagonik podobno jest na stanie Maltanki. Na tej stronie: http://www.cyklista.ovh.org/osowa.html jest przyblizony przebieg trasy linii.
Pozdrawiam!

[posener]

Kolejka cegielni w Mosinie była jakiś czas temu przedmiotem moich badań.
Samą kolejkę okryłem całkiem przypadkowo podczas jednej z wycieczek szkolnych z liceum w połowie lat 90-tych. Wybraliśmy sie wówczas na pieszy rajd po Wielkopolskim Parku Narodowym. Były to czasy kiedy do Osowej Góry jeździły to jeszcze EZT'y.
Idąc drogą od zbiorników wodnych natknąłem się na tor 600 mm przecinający drogę pod kątem 30-45 stopni i kierujący się w stronę glinianek. Nie dawało mi to spokoju i kilka dni później z kolegą przyjechaliśmy do Mosiny pociągiem. Zwiedziliśmy wówczas cały szlak oraz samą cegielnie. Widoki były bardzo imponujące.
Sama kolejka była już nieczynna, lecz jej zamkniecie musiało nastąpić niedawno - patrząc na tabor czy szlak.
Zaczęliśmy od góry - czyli od kopalni gliny. Był tam blaszany garaż a w nim Wls'ka. Drugi tor prowadził do wyrobiska gliny.
Zdaje się że nie była tam mijanki tylko jeden rozjazd do garażu. Następnie szlak przecinał wspomnianą drogę (był nawet oznaczony krzyżami Św. Andrzeja) a potem przebiegał przez las (dziś jest tam ścieżka i resztki podkładów kolejowych w trawie). Po prostym odcinku była mijanka z barakiem w którym był bęben do nawijania liny. Tam lokomotywka zostawiała koleby i były one podczepiane do liny. Od tego miejsca szlak był dwutorowy. Pełne wagoniki były spuszczane na linie po prawym torze, a po lewym na linie równoczesnie wciągane były puste koleby rozładowane w cegielni. Pełne koleby zjażdżały do Pożegowa (dzielnica Mosiny) i wjeżdżały do cegileni na najwyższe piętro.
Kiedy odwiedziłem kolejkę cegilenia była otwarta i mogłem ją spokojnie zwiedzić. Były jeszcze w niej gotowe cegły i glina.
Wagoniki były rozładowywane po czym glina wpadała do olbrzymiego mieszalnika jeden poziom niżej. Następnie w matrycach formowane były cegły i umieszczne w piecu. Same wkładanie i wykładanie gotowych cegieł z pieca było bardzo ciekawe. Wzdłuż kilku piecy był ułożony tor szer. 1000 mm. Po nim poruszał się wózek elektryczny z pantografem zasilanym szyną ułozoną pod sufitem. Był to swoisty wózek widłowy który wkładał i wyjmował matryce z pieca i poruszał się on po prostym torze w budynku cegirlni. Na końcu toru była winda do której wkładano z wózka gotowe cegły i transportowano je na najniższy poziom cegielni. Tam był kolejny system torowy o szer. 500 mm. Były to wózki platformy na dwóch osiach służące co transportu cegieł od windy w cegileni na plac przed budynkiem gdzie był magazyn. Wózki były pchane ręcznie po torze z użyciem kilu obrotnic (obrót o 90 st.) Przy placu była bocznica kolejowa normalnotorowa (linia Puszczykowo - Osowa Góra). Stało tam kila wózków i koleb. Dużo koleb było także przy cegielni w miejscu rozładunkowym.
Tak więc w cegileni w Mosinie istniał system transportu torowego o czterech szerokościach toru: 600 mm - transport gliny, 1000 mm - obsługa pieca, 500 mm - transport gotowych cegieł i 1435 mm - bocznica cegileniana.
Całość zrobiła na mnie duże wrażenie.
Poźniej się dowiedziałem, że dwie koleby z pomostami hamulcowymi Poznański Klub Modelarzy Kolejowych przetransportował na "Maltanke". Niestety zdaje się że w zeszłym roku zostały one skradzione. Sama cegilenia została wyburzona a po kolejce zostały niewielkie ślady.
Na pamiątkę z tamtych czasów mam w garaży kawałek szyny z kolejki oraz obudowę reflektora od Wls'ki. Co ciekawe w sierpniu tego roku kupiłem dom w Mosinie, wyprowadziłem się z Poznania i od tygodnia mieszkam niedaleko byłej cegielni. Może z władzami miasta uda się ożywić pamięć o kolejce gdyż chcą one zagospodarować teren dawnej kopalni gliny ....

[syrenka]

Może z władzami miasta uda się ożywić pamięć o kolejce gdyż chcą one zagospodarować teren dawnej kopalni gliny ....

Hmmm, powodzenia. Słyszałam że w tym rejonie chcą postawić na ścieżki rowerowe. Zdaje się nawet że jakieś zawody się odbywały kiedyś, prawda?

[Brood.K]

A tu mamy zdjęcia jednego z bardziej zasłużonych zawodników.. ;-)
http://www.galeriapgk.com/galeria/kolej-cegielni-pozegowo

[Polmatte]

Tego lata dowiedzialem sie ze na dnie glinianek sa tory ktorych pozostalosc widac podczas kapieli. Niewiem czy to prawda sam nie sprawdzalem.

[look20]

Tego lata dowiedzialem sie ze na dnie glinianek sa tory ktorych pozostalosc widac podczas kapieli. Niewiem czy to prawda sam nie sprawdzalem.

Często bywam w celach rekreacyjnych na Gliniankach. Kąpiąc się można odnaleźć w wodzie tory, są one bardzo szerokie, dużo szersze nawet od normalnych torów 1435mm, idąc po nich mam mniej więcej wodę do klatki piersiowej  , stopniowo wchodząc w głąb zbiornika wodnego jest coraz głębiej. Tory są tak jakby na nasypie. Podejrzewam że mogły być to tory po których poruszała się jakaś koparka, albo dźwig do wydobywania gliny.
obrazek na którym starałem się pokazać jak te tory przebiegają:

[Polmatte]

https://www.google.se/maps/@52.2542839,16.8402201,17z

Na tej mapie doskonale widac przebieg kolejki

[Patrick II]

Wagoniki nadal istnieją na Maltance
Jeden odnowiony przez sympatyków matlanki stał przez jakiś czas na bocznicy przy Maltance
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maltanka_Pozna%C5%84_02.JPG
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maltanka_Pozna%C5%84_03.JPG
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maltanka_Pozna%C5%84_04.JPG
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maltanka_Pozna%C5%84_05.JPG
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maltanka_Pozna%C5%84_09.JPG
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Maltanka_Pozna%C5%84_10.JPG

A drugi został przerobiony na wózek torowy
http://www.spmmaltanka.dbv.pl/viewpage.php?page_id=2

[Piotrek]

Te wagoniki koleby, które dzisiaj są na Maltance pochodzą z innej cegielni i przybyły wraz z trzecią Wls-ką w 2008 roku. Szczegóły tutaj: http://750mm.pl/index.php?topic=2185.0

Koleby z cegielni w Mosinie stały długo, wraz z innym taborem na 600 mm, na terenie przy stacji Balbinka i stamtąd zostały skradzione.

[Polmatte]

https://pl-pl.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1176156249178074&id=575640632562975

[Trabant]

Niezła bagrownica.

[Polmatte]

https://www.facebook.com/groups/125289747488429/permalink/5330039560346729/?app=fbl